Một vị vua rất thích hội họa. Ông treo giải thưởng cho họa sĩ nào vẽ được bức tranh đẹp nhất mô tả sự bình an. Nhiều họa sĩ đã trổ tài, nhiều bức tranh tuyệt tác đã được dâng lên. Nhà vua chọn ra 2 bức đẹp nhất. Ngài ngắm nhìn khá lâu, nhưng sau một hồi lưỡng lự, ngài đã quyết định trao giải cho một trong hai bức đẹp nhất đó.

Bức thứ nhất vẽ cảnh một hồ nước yên ả. Mặt hồ tựa như một tấm gương phẳng lặng, bao quanh bởi những ngọn núi xanh rờn nhấp nhô. Phía trên là bầu trời quang đãng, rực rỡ với những đám mấy trắng lửng lơ. Tất cả những ai ngắm bức tranh này đều thốt lên: “Ôi, một khung cảnh bình yên hoàn hảo, ước gì ta được sống ở đó”.

Bức thứ hai cũng có những ngọn núi, nhưng là những ngọn núi trần trụi, lởm chởm, sắc ngọn, gai góc. Phía trên là bầu trời đang trong cơn giông giận dữ, sấm chớp ầm ầm, sét đánh dọc ngang, mưa như trút nước, trông thật sợ hãi. Bên vách núi là dòng thác trôi cuồn cuộn, đổ những khối nước không lồ xuống vực sâu bên dưới, làm tung bọt trắng xóa. Trước khung cảnh đó, con người cảm thấy mình thật bé nhỏ, tầm thường, yếu ớt. Thế giới thật đáng sợ biết bao, cảnh vật chẳng bình yên tí nào. Nhưng ngắm kỹ, nhà vua chợt phát hiện ra đằng sau dòng thác hung dữ ấy là một bụi cây nho nhỏ mọc lên từ kẽ nứt của một tảng đá. Mấy bông hoa dại đang nở chúm chím. Một chú chim mẹ đang thản nhiên đậu trên tổ, mớm thức ăn cho đàn chim con ríu rít xung quanh,… “Ôi, bình yên đích thực!”, nhà vua thốt lên, và ngay lập tức quyết định chấm giải nhất cho bức tranh này  “Sự bình yên không có nghĩa là không ồn ào, không giận dữ. Bình yên có nghĩa là ngay trong phong ba bão táp, ta cảm thấy sự yên tĩnh vẫn hiện diện trong tâm can mình. Đó mới là bình yên thực sự”, nhà vua nói với quần thần khi đích thân trao tận tay người họa sĩ tặng phẩm vô giá: những con chữ được đúc bằng vàng bốn con chín, được sắp xếp thành một câu thơ:

“Vinh quang Chúa ở trên trời, Bình an dưới thế cho người thiện tâm”.

Đó là chuyện vợ tôi vừa kể trong một email gửi cho tôi hôm qua, 17/05/2013. Nghe chuyện, tôi nghĩ tới bức tranh La Joconde của Leonard de Vincy.

 Hàng trăm cuốn sách và bài báo đã bình luận về bức tranh này, mô tả nó đẹp như thế nào, giải thích tại sao hàng ngàn người vẫn hàng ngày chen nhau vào Bảo tàng Louvre để chiêm ngưỡng nó tận mắt. Bản thân tôi và bà vợ, trong dịp du lịch Pháp Tháng 10 năm 2000, cũng nằm trong dòng người đó, cố len vào tận sát cạnh bức tranh chỉ để… chụp hình rồi đem khoe, chứ thực ra lúc đó cũng chưa cảm nhận được cái tuyệt tác của bức tranh này ngoài sự quá nổi tiếng của nó.

Nhưng đúng như người ta  nói: cuộc đời là trường đại học lớn nhất – sự trải nghiệm khiến tôi ngộ ra cái đẹp của bức tranh: nó đẹp chính bởi sự bình yên – sự bình yên lộ rõ trên khuôn mặt của nàng La Joconde, và đặc biệt ở nụ cười! Nụ cười bình thản trước mọi thăng giáng của cuộc đời. Vinh quang, thắng lợi không biến chúng ta thành những kẻ lố bịch; đau khổ, thất bại không làm cho chúng ta hằn thù cuộc sống. Khối óc chúng ta già đi, nhưng trái tim mãi mãi hồn nhiên, trong sáng như trẻ thơ. Sau nước mắt, chúng ta lấy lại được nụ cười. Nụ cười của yêu thương, tha thứ, nụ cười của sự bình an trong sâu thẳm của cõi lòng…

Không biết đó có phải là bản thông điệp chính mà Leonard de Vincy muốn gửi tới chúng ta hay không, nhưng chắc chắn đó là điều tôi đã nhận thấy – nhận thấy ở bức tranh, và nhận thấy ở mục tiêu cốt lõi mà đời người phải đạt được – BÌNH AN, THE PEACEFULNESS IN DEEP HEART!